Koła Gospodyń Wiejskich – służą rozwojowi lokalnemu?
Historia zrzeszania się kobiet wiejskich w organizacje na ziemiach polskich sięga połowy XIX wieku, kiedy w 1866 roku Juliusz Kraziewicz w Piasecznie założył organizację pn. „Towarzystwo Gospodyń”. Pierwsza organizacja, która otrzymała nazwę „Koło Gospodyń Wiejskich”, została jednak założona w roku 1877 we wsi Janisławice, w obecnym województwie łódzkim, przez Filipinę Płaskowicką nauczycielkę, działaczkę oświatową oraz obrończynię języka polskiego w zaborze rosyjskim. Idea ta stała się na tyle popularna że nazwa ,,koło gospodyń wiejskich” przyjęła się jako rozpoznawalny termin określający zrzeszenia kobiet. W okresie międzywojennym KGW zrzeszały ponad 50 tysięcy osób. W poprzednim ustroju organizacje te zostały uznane za stowarzyszenia, odrębne jednostki kółek rolniczych. Obecnie podstawą prawną jest ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. 2018 poz. 2212 z późn. zm.), która stanowi, że zgodnie z jej zapisami koło gospodyń wiejskich to dobrowolna, niezależna od administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, samorządna społeczna organizacja mieszkańców wsi.
Reprezentuje ona interesy kobiet wiejskich oraz ich rodzin, działała na rzecz poprawy ich sytuacji społeczno-zawodowej, a także wspiera rozwój terenów wiejskich. Nadzór sprawuje Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa we współpracy z Pełnomocnikiem Rządu do spraw lokalnych inicjatyw społecznych. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi Krajowy Rejestr Kół Gospodyń Wiejskich. Z chwilą wpisu do Rejestru koło gospodyń wiejskich nabywa osobowość prawną, a do jego założenia konieczne jest zebranie co najmniej 10 osób.
Koła Gospodyń Wiejskich to prężenie działające organizacje, które powalają na podejmowanie różnorodnych działań, które służyć mają przede wszystkim aktywizacji i integracji społecznej, kultywowaniu lokalnej kultury i tradycji. Dodatkowo działania mogą służyć samorealizacji, zdobywaniu nowych umiejętności i wielu znajomości. Wspólne działania mogą stać się przyczyną pozytywnych zmian, konkretnych dobrych praktyk. Środki finansowe pozyskiwane są nie tylko z konkretnych dotacji ARIMR, ale również z projektów i dotacji celowych przyzwanych przez inne organizacje. Dodatkową motywacją do działań są różnego rodzaju konkursy, w których koła gospodyń rywalizują zdobywając nagrody.
O wzrastającej popularność Kół Gospodyń Wiejskich świadczy również powstanie Polskiego Związku Kół Gospodyń Wiejskich klik, który zrzesza wszystkie KGW. Strona internetowa to skarbnica wiedzy o działaniu kół, która jednocześnie inspiruje członków do ciągłego rozwoju. KGW jest ważnym animatorem kultury i lokalnej społeczności. W miejscowościach, w których funkcjonują koła z pewnością podejmowane są różnego rodzaju inicjatywy z których warto korzystać. Funkcjonuje również rejestr wszystkich kół gospodyń wiejskich klik Warto sprawdzić warunki funkcjonowania i przyłączyć się do organizacji.
Funkcjonowanie Kół Gospodyń Wiejskich opiera się o o środki publiczne, dotację z ARiMR zależną od ilości członków, a także środków zdobywanych przez realizację celów statutowych, jak i podejmowanie działań mających na celów zarobek. Działania podejmowane przez konkretne koła służą członkom, ale również oddziałują na otoczenie. Osoby zaangażowane mogą podejmując różnego rodzaju działania brać udział w imprezach o charakterze regionalnym i krajowym, mierzyć się z wyzwaniami i dążyć do rozwoju. Warto jednak wspomnieć o sprawczości KGW, która przejawia się przez inicjatywy podejmowane by organizować konkretne zajęcia, wydarzenia i imprezy tematyczne. Czy warto zakładać KGW, należeć do nich i aktywnie działać?
Art. finansowany: Społeczne Strategie Rozwoju Turystyki w ramach Rządowego Programu NOWEFIO
Tekst: Wiktoria Szewczyk
